Zasypiają tylko na 4 sekundy. I tak ponad 10 000 razy na dobę
4 grudnia 2023, 17:18Zwierzęta spędzają znaczną część doby śpiąc. Sen jest niezwykle ważny dla zdrowa, w tym dla prawidłowego funkcjonowania poznawczego. Nieodpowiedni sen staje się też coraz większym problemem w zanieczyszczonym światłem i hałasem środowisku. Niedostateczny niezdrowy sen powoduje na przykład, że przysypiamy. Zamykamy na kilka sekund oczy, a aktywność naszego mózgu przypomina aktywność w czasie snu. Czy mikrosen może zapewnić jakiekolwiek korzyści snu czy też trwa zbyt krótko, by spełniał jakąkolwiek pożyteczną rolę? Naukowcy opisali właśnie pierwszy przypadek zwierzęcia, które skutecznie rozmnaża się na wolności, pomimo ekstremalnie pofragmentowanego snu.
Najsłabiej świecący satelita Drogi Mlecznej - Ursa Major III/UNIONS 1
28 listopada 2023, 11:49Wokół Drogi Mlecznej krążą dziesiątki mniejszych galaktyk i innych satelitów. Astronomowie sądzą, że jeszcze nie wszystkie są nam znane. Międzynarodowa grupa naukowa, która skorzystała ze zdjęć Ultraviolet Near Infrared Optical Northern Survey (UNIONS) odkryła właśnie najsłabiej świecącego satelitę Drogi Mlecznej. Został on nazwany Ursa Major III/UNIONS 1.
W Europie Środkowej odkryto rozległą sieć struktur epoki brązu
27 listopada 2023, 12:15W Europie Środkowej, na południu Kotliny Panońskiej, odkryto sieć struktur z epoki brązu. Jej istnienie może pomóc w opisaniu, w jaki sposób pojawiły się wielkie forty epoki brązu, które przed epoką żelaza były największymi konstrukcjami w Europie. Odkrycie, autorstwa naukowców z University College Dublin oraz ich kolegów z Serbii i Słowenii, było możliwe dzięki połączeniu danych z fotografii satelitarnych i lotniczych.
Webb sfotografował nieznane struktury w centrum Drogi Mlecznej
23 listopada 2023, 17:59Najnowsze zdjęcie centrum Drogi Mlecznej wykonane przez Teleskop Webba nie tylko pozwalają oglądać ten obszar w niespotykanej dotychczas rozdzielczości, ale pokazują też nieznane dotychczas struktury, których istnienie astronomowie będą dopiero musieli wyjaśnić. Na fotografii, wykonanej za pomocą instrumentu NIRCam, widzimy Sagittarius C (Sgr C), region tworzenia się gwiazd, odległy o około 300 lat od centralnej supermasywnej czarnej dziury Sagittarius A*.
Centrum Drogi Mlecznej na orkiestrę. NASA zaprosiła kompozytorkę do pracy nad partyturą
23 listopada 2023, 13:21Od trzech lat należące do NASA Chandra X-ray Center prowadzi projekt „udźwiękowienia” kosmosu. Polega on na przypisywaniu dźwięków do danych uzyskiwanych za pomocą teleskopów. Teraz jednak spróbowano czegoś zupełnie innego. We współpracy z kompozytor Sophią Kastner „udźwiękowiono” centrum Drogi Mlecznej, przekładając dane na nuty i tworząc partię dla orkiestry. To jak pisanie fikcyjnej historii opierającej się w dużej mierze na faktech. Bierzemy dane z kosmosu, przekładamy je na dźwięki, dodajemy coś nowego i ludzkiego, mówi Kastner.
Wśród intagliów i tysięcy monet znaleziono upamiętnienie wielkiego zwycięstwa nad Germanami
22 listopada 2023, 13:39Podczas wykopalisk pozostałości teatru w starożytnym mieście Claterna w prowincji Bolonia odkryto 50 intagliów. Archeolodzy wspominają też o 3 tysiącach monet, w tym o rzadkim egzemplarzu z okresu Republiki Rzymskiej. Intaglia to gemmy z reliefem wklęsłym. Te z Claterny przedstawiają bóstwa i ważne budowle, m.in. teatr, w którym je znaleziono. Wykorzystany materiał sugeruje, że w mieście istniał warsztat specjalizujący się w produkcji gemm.
W Nowym Jorku przeprowadzono pierwszy w historii przeszczep gałki ocznej
15 listopada 2023, 13:34Działające w ramach Uniwersytetu Nowojorskiego akademickie centrum medyczne NYU Langone Health poinformowało o przeprowadzeniu pierwszego w historii udanego przeszczepu gałki ocznej. W 21-godzinnej operacji, w czasie której przeszczepiono jednocześnie część twarzy, udział wzięło 140 chirurgów, pielęgniarek i innych pracowników medycznych kierowanych przez doktora Eduardo D. Rodrigueza.
Teleskopy Chandra i Webb znalazły najbardziej odległą supermasywną czarną dziurę
7 listopada 2023, 12:18W galaktyce UHZ1, znajdującej się w kierunku gromady galaktyk Abell 2744 (Gromada Pandory), odkryto najbardziej odległą supermasywną czarną dziurę. Zauważono ją w danych z teleskopu kosmicznego Chandra X-ray Observatory, który działa w zakresie promieniowania rentgenowskiego oraz w podczerwieni rejestrowanej przez Teleskop Webba. O ile Abell 2744 znajduje się w odległości 3,5 miliarda lat świetlnych od Ziemi, to dane z Webba pokazały, że UHZ1 dzieli od nas aż 13,2 miliarda lat świetlnych.
Technologia pozwoli rozwinąć złoty skarb i odsłoni tajemnice wczesnego średniowiecza w Danii?
2 listopada 2023, 12:19Dwa lata temu w wielkiej tajemnicy duńscy archeolodzy prowadzili wykopaliska w miejscowości Vindelev, kilka kilometrów od kolebki duńskiej państwowości – Jelling. Znaleziono tam najwspanialszy złoty skarb Danii. Składa się z 16 brakteatów i 4 rzymskich medalionów. Na jednym z brakteatów odkryto najstarszą wzmiankę o Odynie. Skarb wskazuje, że w Vindelev rządziła nieznana dotychczas, lokalna dynastia. Naukowcy mają nadzieję, że badania ujawnią wiele nieznanych faktów z historii Danii. Problem w tym, że niektóre brakteaty są powyginane i nie widać wszystkiego, co na nich jest. Uczeni boją się je rozprostować. Mają nadzieję, że w sukurs przyjdzie nowoczesna technologia.
Biedronki azjatyckie w domu. Czy jest się czego obawiać?
29 października 2023, 11:25Od kilkunastu lat jesienią możemy spotkać się się mediach i internecie z doniesieniami o inwazji biedronek na domy i mieszkania. Jednak nie naszych, lubianych biedronek, ale biedronki azjatyckiej (Harmonia axyridis), zwanej czasem arlekinem. Dla niektórych to poważny problem, gdyż H. axyridis może naprawdę tłumnie zawitać do miejsc, w których mieszkamy. Może być to nieco nieprzyjemne, wiązać się z niewielkimi szkodami, jednak biedronki nie są groźne, a problem szybko sam się rozwiązuje. Do następnej jesieni.